پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت علوم بانکی با عنوان
بررسی عوامل موثر بر بحران های بانکی در ایران و اثرآن بر تقاضای پول ( طی دوره 82-1350)
چکیده :
هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی عوامل موثر بر بحران های بانکی در ایران و اثر آن بر تقاضای پول طی سال های 1382-1350 بوده است. در این تحقیق سعی شده است با توجه به عوامل موثر بر بحران های بانکی ، عوامل درونی و بیرونی موثر بر بحران های بانکی در ایران شناسایی شده و سپس اثر عوامل بیرونی بر تقاضای پول بررسی گردد. برای این منظور و جهت تخمین پارامترها از آزمون «هم انباشتگی» و مدل تصحیح خط (ECM) استفاده گردیده است. در این تحقیق از متغیره های توضیحی شامل : مطالبات معوق، نرخ تورم ، تسهیلات تکلیفی ، تغییرات منابع کوتاه مدت بانکها به کل دارایی ها ، تغییر در سپرده های سیستم بانکی و اغتشاشات نرخ ارز به منظور تعیین رفتار تقاضای پول (M2 حقیقی) استفاده شده است. باتوجه به اطلاعات و آمار موجود، بررسی های بعمل آمده نشان داد که ، تغییرات منابع کوتاه مدت به کل دارایی ها ، تغییر در سپرده های سیستم بانکی و اغتشاشات نرخ ارز بر تقاضای پول در ایران اثر معنی دار داشته است.
کلمات کلیدی:
تقاضای پول
نرخ سود بانکها
مدیریت علوم بانکی
بحران های بانکی در ایران
مـقدمــه
در 15 سال گذشته حدود سه چهارم از كشورهای عضو صندوق بین‌المللی پول مشكلات قابل توجهی را در سیستم بانكی خود تجربه نموده‌اند و از سال 1980 به بعد مشكلات و مسائل بانكی در كشورهای درحال توسعه و اقتصادهای در حال گذار بیشتر از 250 میلیارد دلار هزینه در برداشته است. (چنی ، 1996، ص 383).ضعفها و نابسامانیها در هر بخش از اقتصاد می تواند پیامدهایی را بر نظام بانكی بر جای گذارد با توجه به ماهیت تجارت ، بانكها در معرض خطرات بالقوه بسیاری قرار دارند .بعضی از این خطرات عبارتند از اتكا بر سپرده‌هایی كه چندین برابر سرمایه آنهاست،
وجود فشارهای نامشخص بر بخشهای مختلف اقتصاد و اتكا بردارائی هایی كه بلند مدت بوده و در مقابل بدهیها قابلیت نقدینگی كمی دارند . همچنین باید سستی سیستم كنترل داخلی یا ضعف مدیریت در خود نظام بانكی را نیز به این متغیرها افزود .به ویژه آنكه لازمة آزاد سازی مالی وجود شبكه بانكی مستقل و كارایی است كه بتواند گردش منابع را به شكل بهینه درآورد. زیرا بدون وجود یك شبكه مناسب بانكی، امكان تجهیز پس‌اندازهای كوچك و انتقال آن جهت سرمایه گذاری وجود ندارد. دستیابی به وضعیت بهینه در اقتصاد های درحال گذار كار چندان ساده ای نیست و در این راه بارها وضعی به وجود می آید كه سیستم بانكی به جای آن كه راهگشای فعالیتهای واقعی باشد، خود دچار بحران می شود.
فهرست جداول
جدول 3-1 حجم حقیقی پول طی سالهای 1350 الی 1382 66
جدول 3-2 مطالبات معوق طی سالهای 1350 الی 1382 ( به قیمت جاری) 69
جدول 3-3 مطالبات معوق طی سالهای 1350 الی 1382 (به قیمت ثابت سال 1376) 71
جدول 3-4 نرخ تورم طی سالهای 1350 الی 1382 (به قیمت ثابت سال 1376) 74
جدول 3-5 تسهیلات تکلیفی بانکها طی سالهای 1350 الی 1382 (به قیمت جاری) 78
جدول 3-6 تسهیلات تکلیفی بانکها طی سالهای 1350 الی 1382 (به قیمت ثابت 1376) 80
جدول 3-7 تغییرات سپرده های سیستم بانکی طی سالهای 1350 الی 1382(به قیمت جاری) 83
جدول 3-8 تغییرات سپرده های سیستم بانکی طی سالهای 50 الی 82 (به قیمت ثابت1376) 86
جدول 3-9 تغییرات منابع کوتاه مدت بانکها به کل دارایی ها طی سالهای 1350 الی1382
( به قیمت جاری) 91
جدول 3-10 تغییرات منابع کوتاه مدت بانکها به کل دارایی ها طی سالهای 1350 الی1382
(به قیمت ثابت سال 1376) 94
جدول 3-11 تفاوت نرخ ارز برای سالهای 1350 الی1382 ( به قیمت جاری) 99
جدول 3-12 تفاوت نرخ ارز برای سالهای 1350 الی 1382 (به قیمت ثابت 1376) 102
جدول 3-13 نرخ رسمی وغیر رسمی ارز و مقیاس نرخ ارز برای سالهای 1350الی 1382 105
فهرست نمودارها
نمودار 3-1 روند حجم حقیقی پول طی سالهای 1350 الی1382 67
نمودار 3-2 روند تغییرات حجم حقیقی پول طی سالهای 1350 الی 1382 67
نمودار 3-2-1 روند مطالبات معوق به قیمت های جاری 70
نمودار 3-2-2 روند تغییرات مطالبات معوق به قیمت های جاری و حجم حقیقی پول 70
نمودار 3-3-1 روند مطالبات معوق به قیمت های ثابت سال 1376 72
نمودار 3-3-2 روند تغییرات مطالبات معوق به قیمت های ثابت و حجم حقیقی پول 72
نمودار 3-4-1 روند نرخ تورم برای سالهای 1382-1350 75
نمودار 3-4-2 روند نرخ تورم وحجم حقیقی پول 75
نمودار 3-5-1 روند تسهیلات تکلیفی بانکها به قیمت های جاری 79
نمودار 3-5-2 روند تغییرات تسهیلات تکلیفی بانکها به قیمت های جاری و حجم حقیقی پول 79
نمودار 3-6-1 روند تسهیلات تکلیفی بانکها به قیمت های ثابت سال 1376 81
نمودار 3-6-2 روند تغییرات تسهیلات تکلیفی بانکها به قیمت های ثابت و حجم حقیقی پول 81
نمودار 3-7-1 روند تغییرات در سپرده های سیستم بانکی به قیمت های جاری 84
نمودار 3-7-2 روند همزمان تغییرات در سپرده های سیستم بانکی به قیمت های جاری و تغییرات حجم حقیقی پول 84
نمودار 3-7-3 روند همزمان تغیرات سپرده های سیستم بانکی به قیمت های جاری و حجم حقیقی پول 85
نمودار 3-8-1 روند تغییرات در سپرده های سیستم بانکی به قیمت های ثابت سال 1376 87
نمودار 3-8-2 روند همزمان تغییرات در سپرده های سیستم بانکی به قیمت های ثابت و تغییرات حجم حقیقی پول 87
نمودار 3-8-3 روند همزمان تغییرات در سپرده های سیستم بانکی به قیمت های ثابت و حجم حقیقی پول 88
نمودار 3-9-1 روند تغییرات منابع کوتاه مدت بانکها به کل دارائی ها به قیمت های جاری 92
نمودار 3-9-2 روند همزمان تغییرات منابع کوتاه مدت بانکها به کل دارائی ها به قیمت های جاری و تغییرات حجم حقیقی پول 92
نمودار 3-9-3 روند همزمان تغییرات منابع کوتاه مدت بانکها به کل دارائی ها به قیمت های جاری و حجم حقیقی پول 93
نمودار 3-10-1 روند تغییرات منابع کوتاه مدت بانکها به کل دارئی ها به قیمت های ثابت سال 1376 95
نمودار 3-10-2 روند همزمان تغییرات منابع کوتاه مدت بانکها به کل دارائی ها به قیمت های ثابت و تغییرات حجم قیمتی پول 95
نمودار 3-10-3 روند همزمان تغییرات منابع کوتاه مدت بانکها به کل دارائی ها به قیمت های ثابت وحجم حقیقی پول 96
نمودار 3-11-1 روند تغییرات تفاوت نرخ ارز رسمی و غیر رسمی به قیمت های جاری 100
نمودار 3-11-2- روند همزمان تعمیرات تفاوت نرخ ارز به قیمت های جاری و حجم حقیقی پول 100
نمودار 3-11-3 روند همزمان تغییرات تفاوت نرخ ارز به قیمت های جاری و تغییرات حجم حقیقی پول 101
نمودار 3-12-1 روند تغییرات تفاوت نرخ ارز به قیمت های ثابت سال 1376 103
نمودار 3-12-2 روند همزمان تغییرات تفاوت نرخ ارز به قیمت های ثابت و تغییرات حجم حقیقی پول 103
نمودار 3-12-3 روند همزمان تغییرات تفاوت نرخ ارز به قیمت های ثابت حجم حقیقی پول 104
نمودار 3-13-1 روند تغییرات مقیاس نرخ ارز 106
نمودار 3-13-2 روند همزمان تغییرات مقیاس نرخ ارز و تغییرات حجم حقیقی پول 107
نمودار 3-13-3 روند همزمان تغییرات مقیاس نرخ ارز و حجم حقیقی پول 107
قیمت: 50٬000 تومان
قیمت: 42٬000 تومان
قیمت: 125٬000 تومان